ILOILO CITY – Ginpakamalaot sang native tree enthusiasts ang Department of Environment and Natural Resources-Environmental Management Bureau (DENR-EMB) Western Visayas bangud sa pagpanagtag sang seedlings sang toxic nga mahogany.

Ini ang ginpatigayon kadungan sang “Hatag Hunol” activity bilang kabahin sang World Environment Day sang Hunyo 5.

Lakip sa mga ginpanagtag nila nga seedlings amo ang Cacao, Narra, Santol, Indian Tree kag Mahogany.

Sa interview sang Bombo Radyo kay Ralph Perez, administrator sang Lunhaw Madia-as (Panay-Guimaras Native Tree Advocates), iya ginpahayag nga dismayado sila nga mga native tree enthusiasts bangud nga ang DENR amo kuntani ang may papel sa pagtatap sa dunang manggad, apang baliskad ang nagakatabo bangud amo pa ang nagapanguna sa pagguba sini.

Suno kay Perez, gin-post pa mismo sang DENR Western Visayas sa ila Facebook page ang ila pagpanagtag sang toxic nga seedlings partikular ang Mahogany nga may indi maayo nga epekto sa kagulangan.

Paathag sang natungdan, ang Mahogany ang isa ka invasive toxic ukon foreign species nga nagahalit sa duta kag mangin sa iban pa nga mga kahoy.

Ginhalimbawa na lang sini ang two-kilometer Bilar Manmade Forest sa Bohol sa diin ginakabig na ini nga ‘silent kag dead forest’ bangud napuno ini sang Mahogany.

Bangud sa makamamatay nga chemical nga naga-leak sa nagakadunot sini nga dahon, wala sang pispis ukon insekto nga makita sa lugar, bagay suno sa natungan nga indi dapat matabo sa mga kagulangan sa Western Visayas kag sa iban pa nga bahin sang pungsod.

Nagakadapat suno kay Perez nga ang mga native kag local tree species lang ang itanom sa pungsod agud makahatag man sang pagkaon sa mga wildlife kag indi man makapugong sa iban pa nga mga kahoy nga magdako.

Ginkwestyon man sini ang nasambit nga ahensya nga sa baylo nga magpaathag sa ila sala nga nahimo, gin-delete nila ang ila post kag wala sang anuman nga statement nga ginpagwa.

Mas maayo man suno sa natungdan nga makig-angot sa mga local government units (LGU) agud makapangayo sang mga native kag local tree species.

Sa pag-edukar naman sa mga pumuluyo sa mga kahoy nga dapat itanom sa tagsa ka lugar, nakahanda man ang Lunhaw Madia-as nga magbulig sa ahensya kag mangin sa pagtanom native kag local tree species sa mga kabukiran.