Nagpadulong ang tiglikom sang Department of Agriculture (DA) sa Japan agud nga madiskusyunan ang dapat himuon sa tunga sang pagluya sang market sang saging nga gina-export sang Pilipinas.
Naangot ini sa data nga ang Pilipinas ang nagasuplay sang 90% sang banana market sa Japan sang 2012, nagnubo sa 79% sang 2023, kag nag-us-os pa gid sa 75% sang 2024.
Ang gin-istorya ni Agriculture Secretary Francisco Tiu Laurel Jr. amo si Japanese State Minister of Agriculture, Forestry, and Fisheries Hirofumi Takinami.
Gin-istoryahan ang mas maayo nga arrangements sa idalom sang Philippines-Japan Economic Partnership Agreement (PJEPA).
Bangud top exporter sang saging ang Pilipinas sa Japan, lakip sa ginahingyo ni Laurel amo nga buhinan ang taripa, para nga mapasaka ang investment sa banana production.
Wala pa sang commitment ang Japan nga repasuhon ang amo nga kasugtanan, apang may suhestyon ang mga opisyal nga i-address ang trade concerns sa idalom sang Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) nga amo ang mas masangkad nga free trade agreement nga naga-involve man sang ASEAN countries, China, South Korea, Australia, kag New Zealand.
Apang mas gusto sang Pilipinas ang bilateral review sang PJEPA bangud nagapati ang gobyerno nga indi patas ang benepisyo kun gamiton ang regional approach.
Nagpakigkita man si Laurel sa Japanese banana importers kag Philippine exporters sa Tokyo para sa roundtable discussion.
Nahibaluan nga sa Mindanao makit-an ang kadam-an sang plantasyon sang saging.
Ang kabug-usan nga produksyon sini sa pungsod ang naga-generate sang average nga masobra $1 billion sa export revenues kag nagahatag sang palangabuhian sa masobra 700,000 nga mga Pilipino.
