Nagpaandam ang China nga padayunon sini ang paggamit sang pwersa sa West Pilippine Sea kasunod sang insidente kun sa diin naglab-utanay gid kag nagbungguanay ang Philippine kag Chinese vessels malapit sa Escoda ukon Sabina Shoal kahapon sang kaagahon, Agusto 19.

Suno kay Foreign ministry spokeswoman Mao Ning, ang aktwasyon sang barko sang Pilipinas ang seryoso nga nagalapas sa soberanya sang China gani indi magpang-alang-alang ang ila pungsod sa paghimo sang mga lihok sandig sa layi para nga protektahan ang ila soberanya, maritime rights, kag mga interes.

Ginapanindugan naman sang West Philippine Sea task force nga ang mga barko sang China ang naghimo sang iligal kag delikado nga maniobra batok sa mga barko sang Philippine Coast Guard nga BRP Bagacay kag BRP Cape Engaño samtang padulong sila sa Patag kag Lawak Islands sang kaagahon rason sang collisions nga nagresulta sa structural damage sa duha gid ka barko.

Suno naman kay SeaLight director Ray Powell nga naga-monitor sa sitwasyon sa West Philippine Sea, ginalantaw sang China nga ang pag-estasyon sang Pilipinas sang BRP Teresa Magbanua sa Escoda Shoal ang katumbas man sa pag-estasyon sini sang daan nga warship nga BRP Sierra Madre sa Ayungin Shoal — rason kun ngaa pareho ang mga pagpang-harass sini nga ginahimo sa duha ka teritoryo.

Suno naman kay National Task Force for the West Philippine Sea spokesperson Jonathan Malaya, makakilibot ang ginhimo sang China, bangud sa paghangop sang Pilipinas, may yara na sang “preliminary understanding” ang duha ka pungsod kaangot sa West Philippine Sea sang nagligad nga bulan.

Apisar nakasentro sa Ayungin Shoal ang istoryahanay suno sa natungdan, naglaum sila nga wala na sang delikado nga tikang nga himuon ang China sa mga parte sang West Philippine Sea.

“We are surprised, we are worried over what is happening kasi kakatapos pa lang noong, a month ago nagkaaroon tayo ng preliminary understanding with the People’s Republic of China sa Ayungin Shoal,” pahayag sini sa public briefing.

“Wala po itong kinalaman sa Ayungin Shoal, ito ay may kinalaman sa another part of the West Philippine Sea. Ngunit akala namin iyong preliminary understanding sa Ayungin Shoal eh parang good will para naman sa ibang lugar sa West Philippine Sea, ay hindi na tayo masyado gawan ng dangerous maneuvers na ito, pero unfortunately mayroon tayo aerial incident over Bajo de Masinloc over a week ago, tapos ito naman mayroong paghaharang na nauwi sa damaged to two PCG vessels,” dugang sini.##