𝗨𝗦𝗔 —Nagahalin ukon naga-ilig halin sa border sang United States of America (USA) kag Mexico ang minilyon ka galon sang sewage cascade ukon higko nga tubig ang nagailig kada adlaw pakadto sa Dagat Pasipiko
Samtang, minilyon pa ka galon sang gin-treat kag wala gin-treat nga sewage trickle ang nagailig man sa Tijuana River kag sa dagat sa north sang nasambit nga border.
Santo sa report, kon ang hangin ang nagadapya, ang baho sang bakterya sa higko ang masimhotan kag mahaklo sa mga banwa sang Imperial Beach sa San Diego County,kon sa diin, ginbansagan ni Mayor Paloma Aguirre nga pinakadaku nga kalamidad sa palibot kag ikaayong lawas sang publiko sa pungsod, nga wala sang may nakahibalo.
Ini ang nagresulta man sang daw kaangay sang bagyo kag sunog, bangud sa baylo sang dekada nga wala sang pagtatap, ang krisis ang nagakinahanglan na sang deklarasyon sang emerhensya, agud nga mahatagan sang pundo sa pagbangon sa pag-atubang sang kahalitan, sa pamahog sa ikaayong lawas sang publiko, kag pagkadula sang turismo.
Sa baylo, ang mga mahiligon sa baybayon kag mga politiko ang naga-antos sa malawig nga mga panikasog sa pagpa-uswag sang imprastraktura sa magtimbang nga bahin sang border.
Nahibaluan man nga ang International Wastewater Treatment Plant, isa ka planta nga sobra ang trabaho apang kulang sa pondo, ang gintukod sa bahin sang border sang Estados Unidos agud magtratar sang higko sang Mexico, ang nag-untat sa idalom sang dugang nga kadamuon nga pag-ilig sang sewage cascade sa border sa sulod sang duha ka tuig.
Sa pihak sini, ginaduso sang mga tagdumalahan sang amo nga planta nga dapat sila ang magbalik sa normal nga operasyon sa maabot nga Agosto.
Nagpahayag naman ang estado sang Mexico nga Baja California nga ang pinakaimportante nga pagkay-o sa naguba nga sewage infrastructure sang Tijuana ang matapos sa indi madugay, nga posible magabulig agud nga matapna ang spills.
Plano sini nga mag-ivest sang $530 million sa sewage infrastructure halin 2023 tubtob 2027 agud nga malikawan nga mangin polluted ang U.S kag Mexican waters.
Ginsirado naman sang mga opisyales sang health sa San Diego County ang north nga bahin sang pader sang border sang U.S.-Mexico epektibo sa sulod sang kapin sa tatlo ka tuig.
Nahibaluan nga sugod sang 2021, gbutangan malapit sa Imperial Beach pier sang mga karatula nga nagapaandam nga “Keep out of Water” nga nagapaandman sa mga surfer bangud sa toxic kag mahigko nga baybayon.
