Ginpaguwa na sang Korte Suprema ang guidelines sa oral arguments sa buwas, Oktubre 21, kaangot sa petition nga gin-file batok sa postponement sang 2022 barangay elections.
Kun balikan, ang beterano nga election lawyer nga si Atty. Romulo Macalintal ang nag-challenge sa Supreme Court sa gahum sang Kongreso sa pag-extend sang terms sang mga opisyal sang barangay.
Gina-insister sang abogado nga ang Commission on Elections (Comelec) lamang ang may nagaisahanon nga gahum nga mag-deklarar kun may yara sang seryoso nga mga rason nga mahimo mag-postpone sa eleksyon kaangay sang kinagamo, terorismo, pagkadula ukon pagkaguba sang election paraphernalia ukon records, force majeure, kag iban pa nga sitwasyon nga mahimo matumod nga indi madayon ang eleksyon.
Suno kay Macalintal, ang layi nga bag-o lang napirmahan ni Presidente Bongbong Marcos ang nagalapas sa kinamatarong sang electorate sa due process bangud piliton sila nga batunon ang “appointed” barangay leaders sa luyag nila ukon sa indi — nga wala man lang sang notice kag hearing.
Sa advisory naman sang Korte Suprema, nakasaad nga limitado lamang ang diskusyon nanday Macalintal kag sang respondents nga amo ang Comelec kag Office of the President sa masunod nga mga isyu:
* Una, kun may gahum bala ang Kongreso nga i-postpone ukon i-cancel ang schedule sang barangay elections
* Ikaduha, kun ginkakasan bala sang Kongreso ang botante sang kinamatarong sa due process kag kinamatarong sa pagboto
* Ikatatlo, kun ang postponement bala sang barangay elections “constitutionally constrained” sa grounds nga na-isa isa sa idalom sang Section 5 sang Omnibus Election Code of the Philippines, subject sa sole determination sang Commission on Elections
* Ikaapat, kun ang postponement bala sang barangay elections nga patigayunon kuntani sa December 5, 2022 apang sayluhon sa October 2023 katumbas sang “legislative” appointment sang incumbent barangay officials
*Ikalima, kun ang Republic Act 11935 bala ukon ang layi nga naga-postpone sang Dec. 2022 barangay and SK elections nagalapas sa “one subject, one title rule” nga nakasaad sa Section 26 (I), Article VI sang Constitution bangud sa pag-amyendar sang Section 5 sang Batas Pambansa Bilang 881 apisar sang general repealing clause nga yara sa Section 6 sang Republic Act 11935
Magluwas sa sini nga mga isyu, luyag man mahibaluan sang korte kun may logistical capability ang Commission on Elections sa pagpatigayon sang eleksyon kun madayon ang eleksyon sa Disyembre 5 subong nga tuig. ##
