Kun nagasakit ang tiyan, pila sa mga balatian nga posible ma-angkon sang isa ka indibidwal amo ang diarrhea bangud sa bacteria, viruses, ukon parasitic organisms — isa sa pinakabantog nga ginatunaan sang pagsakit sang tiyan.
Sa interview sang Bombo Radyo kay Dr. Philip Ian Padilla, vice chancellor for academic affairs sang University of the Philippines (UP) Visayas, kag isa ka public health expert, iya ginpahayag nga masami nga masal-an nga normal lang nga diarrhea ang cholera.
Ang cholera amo ang isa ka acute disease nga ginatunaan sang malala nga diarrhea nga nagaresulta sa dehydration kag kamatayon sa sulod lang sang pila ka oras kun indi gilayon nga mabulong.
Ang cholera disease mahimo nga makuha sa pagkonsumo sang pagkaon ukon ilimnon nga kontaminado sang bacterium nga ginatawag nga ‘vibrio cholerae.’
Ang ginahalinan sang sini nga inpeksyon amo ang mga masunod:
- Mahigko nga water supply;
- Ice nga himo sa tubig gripo;
- Pagkaon kag ilimnon nga ginabaligya sa kilid-kilid ukon sa dalanon;
- Indi husto nga paghugas sang prutas kag utan;
- Mga utan nga nagtubo sa kontaminado nga tubig; kag
- Isda ukon seafood nga wala naluto sang maayo
Suno kay Padilla, ang mga sintomas sini mahimo nga ma-eksperyensyahan makaligad ang pila ka oras tubtob lima ka-adlaw matapos makuha ang inpeksyon.
Yari ang mga sintomas sang cholera:
- Diarrhea;
- Pagsuka;
- Dehydration;
- Madasig nga heartbeat;
- Low blood pressure;
- Tuman nga pagka-uhaw; kag
- Manubo nga elasticity sang supat
Pahayag sang health expert, agud malikawan ang pag-angkon sang nasambit nga balatian, nagakadapat nga may access sa matinlo nga ilimnon nga tubig kag panggamit sa adlaw-adlaw.
Bangud isa ka sahi sang waterborne disease ang cholera, importante nga siguraduhon nga matinlo ang ginakonsumo nga tubig kag tubig nga ginagamit para sa personal hygiene.
Nahibaluan nga ginpaidalom na sa state of calamity ang bilog nga Davao Oriental bangud sa cholera outbreak.
Anum ka indibidwal ang ginbawian sang kabuhi kag naglab-ot na sa 491 ang gin-report nga kaso sang amo nga balatian sa nasambit nga lugar kalakip na sa Caraga.
Suno sa provincial health office sang Davao Oriental, 84 ka indibidwal ang yara sa gihapon sa ospital sa diin kadam-an sa mga residente, naka-eksperyensya sang sintomas kasubong sang loose bowel movement, pagsakit sang tiyan kag pagsuka.
Una na ginkumpirma ni provincial health officer Dr. Reden Bersaldo, nga ang gintunaan sang cholera outbreak amo ang contaminated nga pagkaon kag tubig.
